Ακόμη μια ιδιαιτερότητα του Web (κατά κόσμον Internet): γράφεις, δημοσιεύεις, και μετά ξεγράφεις! Μπορεί εν τω μεταξύ κάποιος να κάνει copy-paste το κείμενο ή τη σελίδα σου, αλλά άμα θες μπορείς να εξαφανίσεις αυτά που δημοσίευσες. Στον χάρτινο κόσμο, το αντίστοιχο θα ήταν ο συγγραφέας ενός βιβλίου να έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει σε μια σ
τιγμή, ως δια μαγείας, όλα τα αντίτυπα της έκδοσης που έχουν διανεμηθεί, ανεξάρτητα με το πού βρίσκονται (στην παρακάτω γειτονιά, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ή στο άλλο ημισφαίριο - πάντως τα αντίτυπα των δικών μου εκδόσεων βρίσκονται σχεδόν όλα πολύ πιο κοντά, υπερβολικά κοντά, μέσα στα ντουλάπια μου, και μπορώ πολύ εύκολα να τα "αποσύρω"!).
Ούτε κι αυτό το ερώτημα είναι καινούργιο: κάτι που κάποιος γράφει, ανήκει στον συγγραφέα; (παραδοσιακά, το ερώτημα αφορά κείμενα που δεν εξέδωσε ο συγγραφέας ή κείμενα τα οποία δεν είχε πρόθεση να εκδώσει). Δεν ξέρω τι απαντήσεις έχουν δοθεί, αλλά στο κλασικό αυτό ερώτημα μπορώ να σκεφτώ μόνο δύο καθαρές απαντήσεις: "ναι" και "όχι" (δεν υπολογίζω τα "...μεν, αλλά..."). Το μεν "ναι" δίνει περισσότερο βάρος και σεβασμό στις προσωπικές επιθυμίες του συγγραφέα, ενώ το "όχι" στο σύνολο της λογοτεχνίας και της κληρονομιάς (ζήτω η υπεραπλούστευση).
Ωστόσο, στην περίπτωση των μπλογκ και των ιστοσελίδων, τα ερωτήματα διαφοροποιούνται κάπως, αφού τα κείμενα έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί: ένα μπλογκ, π.χ., σε τι βαθμό ανήκει στον συγγραφέα και σε τι βαθμό στους χρήστες του Web; Πρόκειται για συνιδιοκτησία; Με το να γράφει κάποιος στο Web δεν εκχωρεί κανένα απολύτως δικαίωμα ιδιοκτησίας; (όπως ο "χάρτινος" συγγραφέας εκχωρεί το δικαίωμα ιδιοκτησίας του κειμένου - όχι της πνευματικής - στον αγοραστή του βιβλίου). Είναι ηθικά σωστό να αποσύρει ένας συγγραφέας το μπλογκ του; (πιστεύω πως ναι). Είναι ηθικά σωστό κάποιος αναγνώστης να κάνει copy - για προσωπική χρήση - ένα μπλογκ πριν αυτό σβηστεί; (πιθανόν - μπήκα λίγο στον πειρασμό, αλλά τελικά σεβάστηκα την επιθυμία του συγγραφέα των Υποθέσεων).
Τα ηθικά θέματα είναι πάντοτε λεπτά, θολά και γκρίζα. Γι' αυτό και τα θέματα κόπιραϊτ παραμένουν εξίσου ασύλληπτα.
τιγμή, ως δια μαγείας, όλα τα αντίτυπα της έκδοσης που έχουν διανεμηθεί, ανεξάρτητα με το πού βρίσκονται (στην παρακάτω γειτονιά, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ή στο άλλο ημισφαίριο - πάντως τα αντίτυπα των δικών μου εκδόσεων βρίσκονται σχεδόν όλα πολύ πιο κοντά, υπερβολικά κοντά, μέσα στα ντουλάπια μου, και μπορώ πολύ εύκολα να τα "αποσύρω"!).Ούτε κι αυτό το ερώτημα είναι καινούργιο: κάτι που κάποιος γράφει, ανήκει στον συγγραφέα; (παραδοσιακά, το ερώτημα αφορά κείμενα που δεν εξέδωσε ο συγγραφέας ή κείμενα τα οποία δεν είχε πρόθεση να εκδώσει). Δεν ξέρω τι απαντήσεις έχουν δοθεί, αλλά στο κλασικό αυτό ερώτημα μπορώ να σκεφτώ μόνο δύο καθαρές απαντήσεις: "ναι" και "όχι" (δεν υπολογίζω τα "...μεν, αλλά..."). Το μεν "ναι" δίνει περισσότερο βάρος και σεβασμό στις προσωπικές επιθυμίες του συγγραφέα, ενώ το "όχι" στο σύνολο της λογοτεχνίας και της κληρονομιάς (ζήτω η υπεραπλούστευση).
Ωστόσο, στην περίπτωση των μπλογκ και των ιστοσελίδων, τα ερωτήματα διαφοροποιούνται κάπως, αφού τα κείμενα έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί: ένα μπλογκ, π.χ., σε τι βαθμό ανήκει στον συγγραφέα και σε τι βαθμό στους χρήστες του Web; Πρόκειται για συνιδιοκτησία; Με το να γράφει κάποιος στο Web δεν εκχωρεί κανένα απολύτως δικαίωμα ιδιοκτησίας; (όπως ο "χάρτινος" συγγραφέας εκχωρεί το δικαίωμα ιδιοκτησίας του κειμένου - όχι της πνευματικής - στον αγοραστή του βιβλίου). Είναι ηθικά σωστό να αποσύρει ένας συγγραφέας το μπλογκ του; (πιστεύω πως ναι). Είναι ηθικά σωστό κάποιος αναγνώστης να κάνει copy - για προσωπική χρήση - ένα μπλογκ πριν αυτό σβηστεί; (πιθανόν - μπήκα λίγο στον πειρασμό, αλλά τελικά σεβάστηκα την επιθυμία του συγγραφέα των Υποθέσεων).
Τα ηθικά θέματα είναι πάντοτε λεπτά, θολά και γκρίζα. Γι' αυτό και τα θέματα κόπιραϊτ παραμένουν εξίσου ασύλληπτα.
Πόσο δικό μου είναι αυτό το μπλογκ; ......Παρμπρίζ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου